موتور تولید نقدینگی در بانکها چگونه کار می‌کند؟

محمد امینی رعیا در گفتگو با خبرنگار مهر اظهارداشت: در گذشته تصور می‌شد که بانک‌ها صرفاً واسطه وجوه هستند و پولی که به عنوان سپرده جذب می‌کنند را پس از کسر ذخایر، تسهیلات می‌دهند. اما اقتصاددانان در دیدگاه جدید پولی حدود ۷ سال است که به الگوی جدید خلق پول بانک‌ها پی برده اند.

مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی افزود: بر این اساس، بانک‌ها برای تسهیلات دادن نیاز به جذب سپرده ندارند و لذا به صورت مستقیم برای این مهم اقدام می‌کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

یعنی فردی که به بانک رجوع می‌کند تا وام بگیرد، بانک به او ۱۰۰ واحد وام می‌دهد که در سمت راست ترازنامه بانک به عنوان تسهیلات و در سمت چپ به عنوان سپرده شخص درج می‌شود. به این ترتیب، اتفاقاً علیت برعکس است و این تسهیلات است که سپرده ایجاد می‌کند. پس از ایجاد سپرده، بانک باید مراقبت کند که سپرده از حساب‌های خودش خارج نشود و همزمان تلاش کند سپرده‌های موجود در دیگر بانک‌ها را نیز جذب نماید. این کار برای این انجام می‌شود که حساب بانک نزد بانک مرکزی به اندازه کافی باشد.

این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: در واقع پس از ایجاد سپرده، بانک باید معادل درصدی از سپرده‌هایی که جذب کرده، نزد بانک مرکزی ذخیره داشته باشد که حساب آن با حساب سپرده‌های موجود در بانک جداست. حال این سپرده بانک نزد بانک مرکزی، یا با جذب سپرده از دیگر بانک‌ها شارژ می‌شود یا از طریق پایه پولی و خط اعتباری و یا اگر کمبود داشته باشد، به صورت اضافه برداشت و با پرداخت جریمه.

امینی رعیا گفت: مطابق با این الگو، بانک خلق کننده اصلی پول است چون همه تسهیلات را بانک‌ها می‌دهند و هر تسهیلاتی که داده می‌شود هم تبدیل به سپرده می‌شود و مجموع سپرده‌ها هم نقدینگی را تشکیل می‌دهد. در نتیجه بانک با پرداخت تسهیلات، خلق پول می‌کند و نقدینگی را افزایش می‌دهد. متناسب با این اقدام، شرکت داری، خرید ارز، ملک داری و سایر اتفاقاتی که در سمت راست ترازنامه بانک یعنی بخش دارایی‌های بانک رخ می‌دهد هم خلق پول است.

به اعتقاد مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی، این تعریف جدید از خلق پول و شیوه آن، خیلی از مناسبات اقتصادی را تغییر داده است. بر این اساس بانک دیگر یک بنگاه اقتصادی صرف نیست بلکه نهادی است که با مجوز حاکمیت و بانک مرکزی امکان خلق پول و افزایش نقدینگی دارد. چنین نهادی دارای یک قدرت در اقتصاد است و با حکمرانی پول، می‌تواند در جامعه جهت دهی ایجاد کند.
با چنین قدرتی، در صورتی که بانک برخلاف اهداف و منافع ملی عمل کند، به زیان عموم جامعه خواهد بود. مثلاً اگر بانک تسهیلاتی بدهد که در بخش مولد هزینه نشود و در فعالیت‌های غیرمولد به کار گرفته شود، زیان آن را مردم خواهند داد. چرا که تسهیلات دهی همان خلق پول بانک است که باعث افزایش نقدینگی می‌شود و اگر این افزایش نقدینگی به تولید منجر نشود، تورم زا خواهد بود و ضررش را همه مردم می‌دهند.

این پژوهشگر بانکی گفت: در نتیجه می‌توان گفت که عملکرد بانک‌ها عامل اصلی رشد نقدینگی و تورم است و در صورتی که از قدرت خلق پول درست استفاده نکنند، سودش را خودشان و سوداگران می‌برند اما ضررش را همه مردم می‌دهند. به همین دلیل باید نظارت هوشمندانه و عمومی بر عملکرد بانک‌ها وجود داشته باشد و آنها در راستای اهداف کلان کشور حرکت کنند.

امینی رعیا افزود: در حال حاضر چنین وضعیتی وجود ندارد؛ خلق پول بی ضابطه توسط عمده بانک‌های کشور انجام می‌شود و هیچ پاسخگویی نسبت به آن وجود ندارد و نظارت درستی هم انجام نمی‌شود. همین باعث شده تورم، رکود و شکاف طبقاتی به وجود بیاید؛ عده‌ای با تسهیلات کلان که از بانک‌ها می‌گیرند ثروتمند می‌شوند و عده‌ای نیز تورم و رکود حاصل از این اقدام بر آنها تحمیل می‌شود.

وی تصریح کرد: تنها در یک مورد در یکی از بانک‌ها، در یک شب به یک نفر ۲,۰۰۰ میلیارد تومان وام داده شد که هیچوقت هم پس داده نشد؛ خب این یعنی بانک با قدرتی که داشته برای یک نفر خلق پول کرده و تسهیلات داده و او مشخص نیست پول را صرف چه کاری کرده و آن را پس هم نداده است. یا در یک بانک دیگر، بیش از ۴۰ فقره معادل ۷۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات در اختیار یک سری شرکتهای خاص برخلاف قواعد تسهیلات کلان بانک مرکزی قرار گرفته است که وضعیت آن مشخص نیست.

مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی گفت: برای مقابله با چنین وضعیتی باید خلق پول بانک‌ها ضابطه مند شود و در راستای اهداف کلان کشور قرار گیرد و با نظارت هوشمندانه و عمومی بر خلق پول بانک‌ها، جلوی انحراف گرفته شود.

کد خبر 5013587

منبع: مهر

کلیدواژه: نظام بانکی نقدینگی تورم سپرده بانکی ویروس کرونا تولید نفت قیمت دلار قیمت نفت بانک مرکزی ایران بورس ایالات متحده امریکا وزارت صنعت معدن و تجارت صادرات نفت بازار سهام دلار وزارت جهاد کشاورزی فولاد قیمت طلا خلق پول بانک بانک مرکزی سپرده ها بانک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۱۵۷۲۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیگیری وضعیت وام ازدواج با کد ملی

وام ازدواج یکی از مهم‌ترین وام‌هایی است که توانسته افراد را در اول زندگی به خود امیدوار کند چرا که وام ازدواج از باقی وام‌ها فوق العاده بهتر با بازپرداخت کمتر است برای مشاهده اطلاعات بیشتر اندیشه معاصر را تا انتها دنبال کنید و نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

به گزارش اندیشه قرن، هزینه‌های بالای ازدواج، از جمله مشکلات زوج‌های جوان، در شروع زندگی مشترک می‌باشد و به همین دلیل دولت، با همکاری و کمک بانک مرکزی، کمک هزینه ای، تحت عنوان وام ازدواج را برای زوج‌های جوان در نظر گرفته که با کمک این وام از انواع وام بانکی، در ابتدای زندگی مشترک، با مشکلات اقتصادی کمتری مواجه شوند.

مرحله اول برای دریافت وام ازدواج ۱۴۰۳​، ثبت نام هر یک از زوجین، در سایت ve.cbi.ir می‌باشد. پس از آن، متقاضی باید، از طرق پیش بینی شده و با ورود به سایت ثبت نام، اقدام به استعلام و پیگیری وام ازدواج ثبت نامی نموده و وضعیت آن را مشاهده کند تا بتواند، از تاریخ اعلام شده در سایت، برای مراجعه به بانک اعطا کننده وام، مطلع گردد و با مراجعه به بانک و ارائه مدارک لازم، موفق به اخذ وام شود.

با توجه به اینکه، یکی از سوالات رایج در خصوص مشاهده وضعیت وام ازدواج ۱۴۰۳​، پیرامون استعلام وضعیت این وام، با کد ملی ثبت نام کننده است، در این بخش از مقاله، قصد داریم، به این پرسش پاسخ دهیم که صرف داشتن کد ملی، برای پیگیری وام ازدواج، کافی است یا خیر؟

در پاسخ به این پرسش باید گفت، خیر، صرف داشتن کد ملی ثبت نام کننده، برای اطلاع از وضعیت وام، کافی نبوده و متقاضی باید، علاوه بر کد ملی، کد رهگیری ده رقمی‌ای که پس از ثبت نام در سایت مربوطه، به فرد ثبت نام کننده، داده می‌شود را نیز داشته باشد.

مراحل اولیه دریافت وام ازدواج

فرآیند ثبت‌نام و دریافت وام ازدواج قرض الحسنه به شرح زیر است:

پیش از ثبت‌نام، لازم است که زوج‌ها درباره مقررات و راهنمای وام ازدواج به طور کامل اطلاعات کسب کنند.

هر یک از زوجین باید به صورت جداگانه در سایت مورد نظر فرایند ثبت‌نام را انجام داده و فرم مرتبط را تکمیل نمایند.

در پایان ثبت‌نام، یک کد پیگیری ده رقمی برای پیگیری ثبت نام وام ازدواج دریافت خواهند کرد.

پس از تأیین شعبه توسط بانک، زوج‌ها بایستی برای مشاهده وضعیت وام ازدواج به سایت مراجعه کرده تا از شعبه مسئول صدور وام مطلع شوند. توجه: زمان تعیین شعبه توسط بانک‌ها با توجه به موجودی منابع قرض الحسنه بانک تعیین می‌شود.

زوج‌ها موظف‌اند حداکثر ظرف مدت دوازده روز کاری با مدارک لازم به شعبه معرفی‌شده مراجعه نمایند.

پس از مراجعه به شعبه، مراحل دریافت وام کامل می‌گردد.

توجه ۱: در صورتی که زوج‌ها ظرف مدت مقرر به شعبه مراجعه نکنند، اطلاعات ثبت‌نام آن‌ها حذف می‌شود.

توجه ۲: مبلغ تسهیلات قرض الحسنه ازدواج برای هر یک از زوجین، ۱۸۰ میلیون تومان تعیین شده است.

توجه ۳: بر اساس تصمیمات اتخاذ شده در کمیسیون اعتباری سال ۱۴۰۱، متقاضیان پس از پذیرش توسط بانک‌ها باید ظرف مدت شصت روز کاری نسبت به تهیه و تکمیل مدارک الزامی اقدام کنند. در صورتی که در این مدت مدارک کامل نشود، نام متقاضی از سامانه مرتبط حذف شده تا فرصت استفاده از وام برای سایر متقاضیان فراهم آید و شفاف‌سازی فرایند‌های بانکی تضمین شود. برای بازیابی کد رهگیری وام ازدواج نیز می‌توانید از ve cbi ir استفاده کنید.

امسال چند نفر وام ازدواج و فرزندآوری گرفتند؟

مدیر اداره اعتبارات بانک مرکزی اعلام کرد: از ابتدای سال تا روز گذشته (۱۰ اردیبهشت ماه) جمعا ۵.۶۳۸ همت تسهیلات قرض‌الحسنه ازدواج و فرزندآوری به متقاضیان پرداخت شده است.

مهدی صحابی گفت: از ابتدای سال جاری تا تاریخ ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ مبلغ ۴.۰۸۴ همت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به متقاضیان پرداخت شده است که این مبالغ نشان دهنده رشد تسهیلات ازدواج به میزان ۲۸ درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.

به گفته این مقام مسئول بانک مرکزی، از ابتدای سال جاری تا تاریخ ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، مبلغ ۱.۵۵۴ همت تسهیلات قرض الحسنه فرزند به متقاضیان پرداخت شده است که نشان دهنده ۲۳ درصد رشد بابت تسهیلات فرزندآوری نسبت به مدت مشابه سال گذشته است.

مدیر اداره اعتبارات درخصوص تسهیلات ودیعه مسکن نیز یادآور شد: از زمان ابلاغ مصوبه شورا در تیرماه سال ۱۴۰۱ تا تاریخ ۹ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳، تعداد ۵۰۰ هزار و ۵۵۶ نفر تشکیل پرونده داده‌اند که از این تعداد، ۴۴۱ هزار و ۷۶۷ نفر به مبلغ ۳۳.۴ همت تسهیلات دریافت کرده‌اند.

همچنین صحابی با اشاره به آمار وزارت راه و شهرسازی تصریح کرد: حسب آمار اخذ شده از سامانه طرح‌های جامع حمایتی مسکن وزارت راه و شهرسازی تا نهم اردیبهشت امسال تعداد ۱.۳۳۰.۷۹۵ نفر متقاضی جهت اخذ تسهیلات مزبور به بانک‌های عامل مراجعه کرده اند که از این تعداد، ۴۶۱.۴۴۲ نفر (در حدود ۳۵ درصد) بنا به دلایل درج شده در سامانه مذکور از جمله نداشتن مدارک موردنیاز، نداشتن وثایق قابل‌قبول، وجود معارض در زمین ملکی، نداشتن پروانه ساختمانی، عدم امکان تأمین سهم آورده متقاضی و…. فاقد شرایط لازم جهت اخذ تسهیلات موصوف هستند.

براین اساس، حسب آمار اعلامی در سامانه مربوطه وزارت راه و شهرسازی، از تعداد ۸۶۹،۳۵۳ نفر واجدین شرایط اخذ تسهیلات مذکور، تعداد ۷۹۳،۷۳۲ نفر (در حدود ۹۱ درصد از متقاضیان واجد شرایط) موفق به انعقاد قرارداد به مبلغ ۴ /۲۶۶ هزار میلیارد تومان شده‌اند.